Η καθαριότητα στο Δήμο Ηλιούπολης σήμερα χαρακτηρίζεται ως ανεπαρκής και προβληματική, χωρίς διασφάλιση της υγιεινής και προσβάλλοντας την αισθητική του δημότη. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του δήμου, η αποκομιδή, η καθαριότητα και η ανακύκλωση σε ολόκληρο το Δήμο καλύπτεται από ελάχιστους, για τις ανάγκες της πόλης, εργαζομένους.

Πολλά από τα απορριμματοφόρα για τη συλλογή των σύμμεικτων αποβλήτων δε λειτουργούν. Η ίδια κατάσταση και στα απορριμματοφόρα για τη συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών. Τα πλυντήρια κάδων και οι ελκυστήρες επικαθήμενοι είναι παροπλισμένοι. Σε κακή κατάσταση τα φορτηγά, τα σάρωθρα, οι φορτωτές και οι γερανοί – καλαθοφόρα. Τα παραπάνω στοιχεία απεικονίζουν την θλιβερή και ανεπαρκή κατάσταση της καθαριότητας στο δήμο μας, εικόνα την οποία βιώνουν σε καθημερινή βάση οι δημότες.

Η ποιότητα ζωής, η καθαριότητα, η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός των δημοτικών υπηρεσιών, η υλικοτεχνική στήριξή τους και η άμεση αντιμετώπιση της υποστελέχωσης και της γήρανσης του προσωπικού, με σεβασμό στους εργαζόμενους και στους δημότες που πληρώνουν για να απολαμβάνουν ποιοτικές υπηρεσίες αποτελεί προτεραιότητα μας.

Η καθαριότητα στην Ηλιούπολη χρειάζεται εξορθολογισμό και εκσυγχρονισμό με την βοήθεια των νέων τεχνολογιών.

  • Τουλάχιστον καθημερινή (και σε πολλαπλές βάρδιες) αποκομιδή των σκουπιδιών, εγκατάσταση νέων κάδων, πλύσιμό τους σε τακτά χρονικά διαστήματα και ευπρεπισμό τους.
  • Τουλάχιστον καθημερινός καθαρισμός των οδών και πεζοδρομίων της πόλης.
  • Δημιουργούμε γωνιές ανακύκλωσης, διαδίδουμε τους καφέ κάδους (η οποίοι αυτή τη στιγμή είναι σε αχρησία) και βιοαποβλήτων, εισάγουμε την εναλλακτική αξιοποίηση μπαζών, κλαδιών, ελαίων. Ειδικά, ως προς τον καφέ κάδο: εγκαθίσταται υποχρεωτικά σε Λαϊκές Αγορές, super markets και καταστήματα εστίασης ώστε να συλλέγεται χωριστά το οργανικό υλικό.
  • Δημιουργούμε Κινητό Πράσινο Σημείο ανακυκλώσιμων υλικών που θα επισκέπτεται συστηματικά πλατείες και χώρους σε όλη την πόλη.
  • Εκτεταμένοι και λεπτομερείς καθαρισμοί και αποψιλώσεις μεγάλων χώρων και οικοπέδων. Εφόσον οι ιδιοκτήτες δεν προβαίνουν στις αναγκαίες ενέργειες, τότε θα γίνεται με μέριμνα του Δήμου και εξόδοις των εν λόγω ιδιοκτητών.
  • Μελέτη για τον μηχανισμό της καθαριότητας που θα μας δείξει την βέλτιστη χωροθέτηση των κάδων, τα αποδοτικότερα δρομολόγια, τα σωστά μεγέθη και τα ενδεδειγμένα ωράρια, έτσι ώστε να εξοικονομήσουμε ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους.
  • Η εφαρμογή της Επιχειρησιακής Νοημοσύνης στον μηχανισμό αποκομιδής. Με αισθητήρες θα συλλέγουμε συνεχώς δεδομένα τα οποία θα επεξεργάζεται η Τεχνητή Νοημοσύνη και θα δίνει, σε πραγματικό χρόνο, τις βέλτιστες λύσεις. Η εγκατάσταση θα χρηματοδοτηθεί σύμφωνα με τον νέο νομοθετικό πλαίσιο περί κρατικής καινοτομίας που προβλέπει τέτοιου είδους πρωτοπόρες εφαρμογές.
  • Αξιοποιούμε προσκλήσεις χρηματοδότησης, όπως αυτή περί Έξυπνης Πόλης, και συγκεκριμένα με στόχους:
    • Οργάνωση Γραφείου Κίνησης και Διαχείριση Δημοτικού στόλου οχημάτων. εγκατάσταση σύγχρονης τηλεματικής μονάδας και οθόνης εντός του οχήματος και σύνδεση με κεντρικό λογισμικό διαχείρισης. Με τη χρήση της πλατφόρμας θα επιτυγχάνεται η διακρίβωση της κίνησης των οχημάτων σε πραγματικό χρόνο και των διαδρομών που πραγματοποιήθηκαν, ο έλεγχος τήρησης προγραμματισμού και εκτέλεσης δρομολογίων καθώς και σημαντική εξοικονόμηση καυσίμων.
    • Έξυπνοι κάδοι θα ανιχνεύουν την κατάσταση των κάδων απορριμμάτων ως προς την πληρότητα ειδοποιώντας την υπηρεσία του Δήμου για την έγκαιρη αποκομιδή. Οι πληροφορίες από τους αισθητήρες μεταδίδονται προς το κέντρο ελέγχου, όπου εμφανίζονται σε πραγματικό χρόνο σε ενσωματωμένο χαρτογραφικό υπόβαθρο. Το λογισμικό διαχείρισης των απορριμμάτων αναλαμβάνει την έκδοση των ημερήσιων δρομολογίων των απορριμματοφόρων, λαμβάνοντες υπόψη πλέον τα πραγματικά στοιχεία που έχουν συλλεγεί από τους αισθητήρες των κάδων.

Το πρόβλημα της διαχείρισης των Αστικών Στερεών αποβλήτων αποτελεί κατά κοινή ομολογία κομβικό θέμα για την ποιότητα της ζωής και την υγεία των πολιτών και σημαντικό παράγοντα επιβάρυνσης του περιβάλλοντος και του κλίματος. Οι επιλογές δε του τρόπου διαχείρισης και των στόχων πέραν των περιβαλλοντικών επιπτώσεων δίνουν στην τοπική αυτοδιοίκηση ένα σημαντικό εργαλείο εξοικονόμησης οικονομικών πόρων. Επισημαίνεται ότι η Ηλιούπολη βρίσκεται στην προτελευταία θέση στη λίστα των Δήμων Αττικής ως προς το ποσοστό ανακύκλωσης.

Η Δημοτική μας Κίνηση έχει επεξεργαστεί το θέμα, και έχει διαμορφώσει συγκεκριμένες θέσεις, τις οποίες έχει καταθέσει στο Δημοτικό Συμβούλιο. Σύμφωνα με το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤοΣΔΑ) του Δήμου Ηλιούπολης που εγκρίθηκε το 2021, πενταετούς διάρκειας, εναρμονισμένο με το «Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) ΑΤΤΙΚΗ 2014-2020», και λόγω των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις ευρωπαϊκές οδηγίες ο στόχος του ποσοστού ανακύκλωσης έως το 2025 τίθεται στο 55%. Στόχοι επίσης είναι η μείωση των στερεών αστικών αποβλήτων στο 22% του συνόλου των ΑΣΑ, καθώς και η επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση που συνδέονται άμεσα με την χωριστή διαλογή στην πηγή.

Ο Δήμος Ηλιούπολης σύμφωνα με το ΤοΣΔΑ και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ 2011 έχει 31.364 νοικοκυριά. Παράγει 29.000 tn σύμμεικτων απορριμμάτων, δηλαδή 440,90 kg/κάτοικο ετησίως. Εξ αυτών οδηγούνται για ταφή προς τα ΧΥΤΑ 25.434,00 tn. Αυτές οι ποσότητες αποτιμώνται σε κόστος 56,86 €/κάτοικο ετησίως και συνολική δαπάνη για Δήμο 4.500.000 € (στοιχεία 2014).

Το ποσοστό ανακύκλωσης για στο Δήμο μας , σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του ΕΣΔΝΑ είναι εξαιρετικά χαμηλό. Αντιλαμβανόμαστε το χάσμα της υφιστάμενης κατάστασης σε σχέση με τους στόχους. Ο Δήμος θα εξοικονομούσε από την μείωση των σύμμεικτων απορριμμάτων 2.756.000 € ανά έτος. Είναι απολύτως σαφές, λοιπόν, πως με την βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων, πέραν του περιβαλλοντολογικού οφέλους, έχουμε και τεράστιο οικονομικό όφελος του Δήμου και κατ’ επέκτασιν των δημοτών. Μειώνονται σχεδόν στο ½ οι δαπάνες της διαχείρισης.

Το συμπέρασμα που εξάγεται είναι πως οφείλουμε με ταχείς ρυθμούς να προωθήσουμε μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ανακύκλωσης με κίνητρα και αντικίνητρα. Συγκεκριμένα:

  1. Διασφάλιση του Δημόσιου χαρακτήρα της διαχείρισης. Στηρίζουμε τις υπάρχουσες πάγιες αυτοδιοικητικές δομές με σταθερή, ασφαλή εργασία εκσυγχρονίζοντας εξοπλισμό και εκπαιδεύοντας το προσωπικό. Η δημιουργία και η λειτουργία των ΚοινΣΕπ, οι οποίες αποτελούν ευέλικτες ομάδες συμπολιτών μας, μπορούν να καλύψουν ανάγκες, προσφέροντας θέσεις εργασίας σε ανέργους, με δωρεάν παραχώρηση χώρων από το Δήμο.
  2. Η διαλογή στην πηγή, με αύξηση των κάδων, με την λογική της εγγύτητας, και η θέσπιση πλαισίου ανάπτυξης της κυκλικής οικονομίας, είναι η πρόταση στον αποτυχημένο μπλε κάδο. Επιτακτική ανάγκη η άμεση χωροθέτηση και λειτουργία των 8 γωνιών ανακύκλωσης. Να ζυγίζονται τα απορρίμματα και να επιβραβεύονται οι επιδόσεις με ανταποδοτική κάρτα μείωσης των τελών.
  3. Χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων με τον καφέ κάδο, καθώς και των πράσινων αποβλήτων. Η αναλογία των βιοαποβλήτων στο σύνολο των απορριμμάτων είναι 40%.
  4. Προώθηση των οικιακών κομποστοποιητών με ενημέρωση και παρακολούθηση των αποτελεσμάτων. Το 69% των κτιρίων της Ηλιούπολης έχει μέχρι 3 ορόφους. Η σύνθεση αυτή των κτιρίων προσφέρεται για τη χρήση των οικιακών κομποστοποιητών. Στο παρελθόν έχουν δοθεί περισσότεροι από 500 κομποστοποιητές, στο δήμο μας χωρίς να ελεγχθεί η τύχη τους και η λειτουργία τους.
  5. Χωριστή συλλογή χαρτιού με την τοποθέτηση κίτρινων κάδων στα σχολεία, δημοτικά – δημόσια κτίρια, τράπεζες, μεγάλα καταστήματα.
  6. Επέκταση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης σε όλες τις υπηρεσίες και λειτουργίες του Δήμου, με στόχο τη σταδιακή εξάλειψη της χρήσης χαρτιού σε συμμόρφωση με ευρωπαϊκές πολιτικές. Υπολογίζεται πώς θα γλιτώναμε σε πανελλήνια κλίμακα 400.000.000 € από το χαρτί και βέβαια μεγάλο περιβαλλοντικό κέρδος από τα δέντρα που δεν θα κοβόντουσαν.
  7. Κατασκευή πόλων για μεγάλη και βαρέα ανακύκλωση όλων των ειδών σε κομβικά σημεία (μέταλλα, πλαστικά, υγρά, κλπ). Πρόγραμμα ευαισθητοποίησης των πολιτών στο θέμα της ανακύκλωσης με σακούλες διαφορετικών χρωμάτων για διαχωρισμό σκουπιδιών. Δωρεάν διανομή εξοπλισμού ανακύκλωσης (σακούλες) σε όλα τα νοικοκυριά του Δήμου μας.
  8. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για την σημασία της βιώσιμης διαχείρισης των απορριμμάτων και για τον τρόπο υλοποίησης. Οφείλουμε να διαμορφώσουμε συνείδηση προστασίας του περιβάλλοντος σε σχέση με την εξοικονόμηση υλικών και ενέργειας. Η εκπαίδευση των παιδιών στα σχολεία και η ανάπτυξη δράσεων αποτελεί σημαντικό τρόπο προώθησης των απόψεων της βιώσιμης ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας. Πρόσφατο παράδειγμα προς μίμηση το 7ου Γυμνάσιο της πόλης με την βράβευση και επιλογή του από τον ΕΟΑΝ για την εκπροσώπηση της χώρας μας στην ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μείωσης Αποβλήτων.